Blogs, Legal

Het beperken van de overdracht van aandelen via de blokkeringsregeling

21 november 2018 | door |
  1. Inleiding
    In de statuten of aandeelhoudersovereenkomst kan de overdracht van aandelen beperkt worden. Dit noemen we de blokkeringsregeling. Voor 1 oktober 2012 waren BV’s verplicht om een blokkeringsregeling op te nemen in de statuten. Door een wetswijziging is dit inmiddels niet meer het geval. Dit betekent niet dat een blokkeringsregeling overbodig is geworden, integendeel. Veel ondernemers kiezen er nog steeds voor een dergelijke regeling op te nemen.


  2. Wettelijke blokkeringsregeling
    De basisregel vinden we in het Burgerlijk Wetboek. Hieruit volgt namelijk dat als een aandeelhouder zijn aandelen wenst over te dragen aan een derde, hij verplicht is deze aandelen eerst aan zijn medeaandeelhouders aan te bieden (art. 2:195 lid 1 BW). Mocht het zo zijn dat deze aandeelhouders niet bereid zijn de volledige aandelenportefeuille over te nemen, dan kan de verkopende aandeelhouder de aandelen binnen drie maanden vrij over te dragen aan een derde. Het is mogelijk om van deze wettelijke bepaling af te wijken via de statuten.Zo is het raadzaam om in de statuten vast te leggen dat het aanbod dat de verkopende aandeelhouder doet aan de zittende aandeelhouders, niet hoger mag zijn dan het aanbod aan een derde. Hiermee wordt voorkomen dat een verkopende aandeelhouder de wettelijke blokkeringsregeling omzeild.


  3. Aanvullende blokkeringsregelingen
    Zoals gezegd kan via de statuten en een aandeelhoudersovereenkomst worden afgeweken van de wettelijke blokkeringsregeling. Hiervoor moet uit de statuten volgen dat wordt afgeweken van de wettelijke blokkeringsregeling van art. 2:195 lid 1 BW. In het algemeen wordt in de aandeelhoudersovereenkomst vervolgens meer specifiek uitgewerkt welke aanvullende blokkeringsregeling van toepassing is. Zo kan de aandelenoverdracht (= verkoop van aandelen) geheel vrij gelaten worden, maar ook deels uitgesloten worden. Aandelenoverdracht helemaal uitsluiten is niet mogelijk, want dit mag alleen voor een termijn die als redelijk te beschouwen is. Een redelijke termijn is bijvoorbeeld enkele jaren. Een dergelijke termijn waarbinnen de aandeelhouder zijn aandelen niet mag verkopen heet ook wel een ‘lock up’.  Hiernaast zijn nog allerlei tussenvormen denkbaar. Zo kan worden bepaald dat de wettelijke blokkeringsregeling niet geldt voor aandelen die worden overgedragen aan aan de echtgenoot van de aandeelhouder.


  4. Verschillende soorten aanvullende blokkeringsregelingen
    Er bestaan grofweg twee soorten aanvullende blokkeringsregelingen, namelijk de goedkeuringsregeling en de aanbiedingsregeling.

    Bij een goedkeuringsregeling moet een aandelenoverdracht eerst worden goedgekeurd door bijvoorbeeld de aandeelhoudersvergadering of het bestuur. Een voordeel van een goedkeuringsregeling is dat het kan zorgen voor extra zekerheid, want de overdracht moet door de overige aandeelhouders of het bestuur worden goedgekeurd. Vergeet in zo’n geval niet ook een regeling op te nemen voor het geval een gevraagde goedkeuring wordt geweigerd.

    Via een aanbiedingsregeling kan bepaald worden dat bij een aandelenverkoop de aandelen eerst aan de zittende aandeelhouders te koop moeten worden aangeboden.  Een aanbiedingsregeling heeft als voordeel dat de aandelen binnen de groep van aandeelhouders blijft.


  5. Wat als een blokkeringsregeling wordt genegeerd?
    Als in strijd met de wettelijke of statutaire blokkeringsregeling wordt gehandeld, dan vindt in de regel geen aandelenoverdracht plaats. De overdracht is niet rechtsgeldig waardoor de overdracht voor de wet nooit heeft plaatsgevonden. Kortom: de aandelen zijn nooit overgedragen. Een dergelijke overdracht zal in de praktijk bijna nooit voorkomen, want een notaris zal altijd de statuten na moeten kijken voordat een aandelenoverdracht wordt goedgekeurd. Als een aanvullende blokkeringsregeling staat opgenomen in een aandeelhoudersovereenkomst dan gaat voorgaande niet op. De verkopende aandeelhouder pleegt dan namelijk wanprestatie door het niet nakomen van een contractuele afspraak. Deze aandeelhouder zal dan in beginsel schadeplichtig jegens de overige aandeelhouders die partij zijn bij de aandeelhoudersovereenkomst, maar hiermee wordt de overdracht niet teruggedraaid. Zie hierover ook ons blog over de verhouding tussen de statuten en de aandeelhoudersovereenkomst.


  6. Conclusie
    Voor bepaalde BV’s  is het aan te raden om los van de wettelijke blokkeringsregeling ook een aanvullende blokkeringsregeling op te nemen via een aanbiedingsregeling of een goedkeuringsregeling. Hiermee wordt voorkomen dat na het aflopen van de wettelijke blokkeringsregeling een aandeelhouder zomaar zijn aandelen kan overdragen aan derden tegen de wil van de overige aandeelhouders in. Dit hoeft echter niet voor elke BV zo te zijn, want elke BV is immers anders. Het opstellen van een blokkeringsregeling is maatwerk. Schakel daarom een jurist in van Claws  voor het opstellen van de juiste blokkeringsregeling.

Geen reactie's

Geef een reactie